Wewnętrzna wojna z Miecławem (1047)
Podczas pobytu naszego księcia na dworze niemieckim w końcu 1038 roku, udało się Kazimierzowi przekonać świeżo upieczonego władcę Niemiec Henryka III do pomocy względem odbudowania królestwa Polskiego i ponownego objęcia władzy przez Kazimierza.
Henryk III pozwolił Kazimierzowi werbować wojska na terenie cesarstwa. Czesi dzięki wykradzeniu świętych relikwii z Gniezna chcieli uniezależnić się od cesarstwa co zdenerwowało Henryka III. Ponadto fakt iż Czesi stawali się coraz silniejsi mocno zmobilizowało Henryka do interwencji. Henryk III wymagał również od Kazimierza aby ten w zamian za pomoc złożył hołd lenny cesarzowi, całkowicie podporządkował Polskę i płacił trybut. Cena bardzo wysoka ale w sytuacji w której byliśmy Kazimierz nie mógł negocjować o czym doskonale wiedział Henryk III i to wykorzystał.
Latem 1039 r. ponownie do ojczyzny powrócił Kazimierz I na czele 500 rycerzy, wiedział że aby móc rozprawić się z Miecławem który opanował Mazowsze, będzie musiał najpierw odbudować zniszczony kraj i naprawić struktury państwowe. Zdołał opanować tron krakowski. Kraków po doszczętnym zniszczeniu i złupieniu Gniezna stał się nową stolicą Polski. Do opanowania całego kraju nasz król potrzebował znacznie większego wojska niż posiadał, wiedział że Mazowsze rządzone przez separatystę Macława dysponuje silnym wojskiem. Kazimierz postanowił poszukać sprzymierzeńców i swój wzrok skierował na Ruś i na Jarosława Mądrego, poślubił jego siostrę Marię Dobroniegę dzięki czemu zyskał silnego sojusznika.
Kazimierz I Odnowiciel Jana Matejki
Z pomocą Rusinów Kazimierzowi udało się ponownie opanować Wielkopolskę, następnie Małopolskę i ziemię łęczycko-sieradzką. W 1041 r. została zorganizowana wyprawa zbrojna na Mazowsze z pomocą Rusinów jednak nie udało się ostatecznie pokonać Macława.
Sytuacja polityczna zaczęła się stabilizować, przez kilka następnych lat Kazimierz Odnowiciel odbudowywał ziemie które posiadał i powiększał swoje wojsko. Miecław nie pozostawał bierny, nawiązał przymierze z Siemomysłem, Litwinami, Jaćwingami i Prusami dzięki czemu stworzył blok antypolski. Kazimierz w tej sytuacji nie mógł czekać na rozwój sytuacji i skierował wszystkie swoje siły na Mazowsze, miała to być bitwa o wszystko. Miejsce potyczki nie jest znane, być może bitwa rozegrała się nad Wisłą jednak bardziej prawdopodobne jest starcie nad Bugiem. Miecław oczekiwał Kazimierza I wraz z oddziałami litewsko-jaćwieskimi i pruskimi. Posiłki pomorskie były spóźnione i nie dotarły do Macława na czas. Rozpoczęła się bitwa, kronikarze pisali że siły Kazimierza składały się z trzech hufców (hufiec 100-300 wojów) natomiast Macław dysponował siłami trzydziestu hufców. Dziś wiemy że jest to nieprawdą lub kronikarze nie uwzględnili oddziałów posiłkowych Jarosława Mądrego które dotarły na pole bitwy łodziami.
Bitwa była zażarta jednak ostatecznie jednostki Macława zostały doszczętnie rozbite, na dodatek Pomorzanom nie udało się dotrzeć na czas. Zwycięstwo było wielkie, straty Mazowszan ogromne, nie wiadomo czy Macław przeżył, wiadomo jednak że po rozgromieniu głównych sił Kazimierz ruszył na przybywające posiłki Pomorskie niszcząc Ich doszczętnie. Było to wielkie zwycięstwo, Mazowsze na nowo zostało włączone do kraju. Z pomocą Rusinów Kazimierzowi udało się ustabilizować kraj, stracił co prawda na rzecz Jarosława Mądrego Brześć oraz Podlasie jednak polsko-ruski sojusz zapoczątkowany przez Kazimierza był zjawiskiem długotrwałym.
