Pierwszy etap wojen Bolesława III z Pomorzanami (1102 - 1109)
Pozostawienie po sobie państwa podzielonego na dwie dzielnice swoim synom było błędem Hermana i nie trzeba było długo czekać na wewnętrzną walkę o władzę. Zdecydowanie swoje aspirację do przywrócenia władzy centralnej najmocniej objawiał młodszy syn Bolesław III Krzywousty. Na pierwszy plan w czasie swoich rządów wysunęły się stosunki z Pomorzem.
Wyprawy na Pomorze rozpoczęły się stosunkowo szybko bo już w 1102 roku czyli zaraz po objęciu przez Bolesława tytułu księcia sandomierskiego, małopolski i śląska. Sprawa pomorza była bardzo newralgicznym punktem ponieważ Bolesław dążył do opanowania i podporządkowania się tego terenu księstwu polskiemu natomiast Zbigniew był temu przeciwny, utrzymywał z pomorzem bardzo dobre stosunki. W jednej z pierwszych wypraw zorganizowanych na Pomorze przez Bolesława udało mu się zawrócić rycerstwo, co miało wywołać wściekłość młodszego brata. W kolejnych miesiącach rycerstwo jednak coraz bardziej popierało Krzywoustego dlatego książę mógł w końcu zorganizować wyprawę. W pierwszej wyprawie Bolesław opanował Białogród (Białogard) i zniszczony gród szybko odbudował i obsadził swoimi rycerzami. W pierwszej fazie wyprawa miała raczej charakter łupieżczy i rozpoznawczy, miała za zadanie paraliżować sojusz Zbigniewa z Pomorzanami. W kolejnych latach udało się Bolesławowi opanować Kołobrzeg(1103), Brytyń(1105), Czarnków(1107) a zimą z 1108 na 1109 r. zdobył Wieleń.
Oczywiście Pomorzanie starali się ''odgryźć'' jakoś Bolesławowi i w odwecie również organizowali wypady ale nie były one długie a większe wyprawy należały raczej do wyjątków. W 1109 roku udało się im splądrować Mazowsze za co w odwecie Bolesław ruszył na Nakło. Bitwa pod Nakłem była jedną z największych (o ile nie największa) bitew Bolesława III Krzywoustego. Miało w niej uczestniczyć od 20 do 30 tys. Pomorzan z czego większość potopiła się w bagnie. Po dotarciu pod Nakło Bolesław postanowił najpierw rozbić obóz i przygotować się do oblężenia. Obrońcy grodu postanowili rozpocząć rokowania pokojowe z Bolesławem i poddania się grodu, jednak była to tylko taktyczna zagrywka aby zdobyć nieco czasu ponieważ załoga grodu oczekiwała posiłków pomorskich które wielokrotnie przewyższały liczebnie wojska Bolesława. 10 sierpnia pod grodem pojawiła się odsiecz pomorska, Bolesław był całkowicie zaskoczony jednak Pomorzanie nie zaatakowali od razu tylko sami przygotowywali się do odparcia ataku młodego księcia. Był to błąd za który zapłacili wysoką cenę, Bolesław rozkazał atak ciężkiej jazdy która miała najechać Pomorzan od frontu, jednocześnie rozkazał swojemu wojewodzie Skarbimirowi uderzenie z boku z nieosłoniętej flanki. Skutek? rozbite doszczętnie wojsko Pomorzan. Załoga grodu poddała się, bitwa rozniosła się echem na inne grody jak np. gród w Wyrzysku, Łobżenicy, Pile które na wieść o tak druzgocącej klęsce Pomorzan poddały się. Było to wielkie zwycięstwo młodego ( podczas bitwy Bolesław miał 16 lat) i ambitnego księcia.
Książę Bolesław Krzywousty – poczet Jana Matejki